پوکی استخوان ( قسمت چهارم )

درمان پوکی استخوان

پوکی استخوان ( قسمت چهارم )

پوکی استخوان ( قسمت چهارم ) 728 450 دکتر سیما صدیقی

بهترین زمان برای مصرف قرص های کلسیم چه زمانی می باشد ؟

مکمل های کلسیم که حاوی کربنات کلسیم می باشند بهترین زمان مصرف با غذا می باشد چون نیازمند اسید معده برای جذب بیشتر می باشند. ولیکن قرص های کلسیم که حاوی سیترات می باشند می توانند هر زمان مصرف شوند.

 

آیا قرص های کلسیم می توانند نقش پیشگیری کننده در شکستگی استخوان ران داشته باشند ؟

بلی ، قرص های حاوی کلسیم و ویتامین D می توانند ریسک شکستگی ران را تا حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش دهند.

 

عوارض قرص های کلسیم چه می باشد ؟

مختصر یبوست که بیشتر با املاح کربنات کلسیم رخ می دهد.

 

آیا کسانیکه مبتلا به سنگ کلیه هستند میتوانند از مکمل های کلسیم استفاده کنند؟

در این افراد قبل از مصرف قرص کلسیم بررسی کلسیم ادرار انجام میشود در صورتیکه میزان دفع کلسیم در ادرار بالا بود مصرف قرص های حاویکلسیم توصیه نمیگردد

 

آیا مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم در کسانیکه مبتلا به سنگ کلیه هستند ممنوع میباشد؟

پاسخ خیر میباشد مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم هیچ گونه ممانعتی در این افراد ندارد

 

نقش ویتامین D در پیشگیری و درمان پوکی استخوان چه می باشد ؟

ویتامین D در پوست تحت تاثیر اشعه آفتاب ساخته می شود و درصد بسیار زیادی از افراد مقادیر کافی ویتامین D را دریافت نمی کنند و دچار کمبود ویتامین D می شوند ، بنابراین تجویز ویتامین D در افراد که دچار کمبود آن می باشند به حدیکه سطح ویتامین D سرم بالاتر از ۳۰ قرار الزامی است.

 

میزان توصیه شده ویتامین D در افراد با سنین مختلف چه مقدار می باشد ؟

مصرف ۲۰۰ واحد روزانه برای افراد زیر ۵۰ سال

مصرف ۴۰۰ واحد روزانه برای افراد ۵۰ تا ۷۰ سال

مصرف ۶۰۰ واحد روزانه برای افراد بالای ۷۰ سال

مصرف ۱۰۰۰ واحد روزانه برای افراد پیر که بیماری های مزمن دارند و برای مبتلایان به پوکی استخوان یا آن ها یی که در معرض پوکی استخوان هستند مصرف ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ واحد روزانه توصیه می شود.

جهت حفظ میزان ویتامین D سرم بالاتر از حد ۳۰ توصیه می گردد و می توان از قرص های ویتامین D 50 هزار واحدی هفتگی ۱ بار استفاده نمود.

کدام یک از مواد تغذیه ای می توانند منجر به اختلال در جذب کلسیم یا دفع کلسیم از ادرار شوند ؟

رژیم های حاوی نمک فراوان و مصرف بیش از حد پروتئین های حیوانی و کافئین می تواند اثرات سوء در جذب کلسیم یا افزایش دفع کلسیم از ادرار شوند پس مصرف بیش از حد این مواد غذایی توصیه نمی گردد.

 

آیا ویتامین K نقش در تراکم استخوان دارد ؟

بلی در مواردی که از نظر تغذیه ای کمبود ویتامین K وجود دارد یا مصرف داروهایی مثل وارفارین که باعث اختلال در متابولیسم ویتامین K می گردد منجر به کاهش دانسیته یا تراکم استخوان می شود.

 

آیا مصرف نوشابه و قهوه می تواند تاثیری روی تراکم استخوان داشته باشد ؟

مصرف نوشابه و قهوه به مقادیر زیاد می تواند به کاهش تراکم استخوان شود.

 

نقش منیزیم در کاهش تراکم استخوان چه می باشد ؟

در بیماری التهاب مزمن روده ، بیماری سلیاک ، اسهال شدید ، سوء تغذیه و الکلی ها و کسانی که شیمی درمانی می شوند میزان منیزیم ممکن است کاهش داشته باشد و منجر به کاهش تراکم استخوان شود.

 

نقش استروژن های گیاهی یا فیتواستروژن در افزایش تراکم استخوان چه می باشد ؟

غلات و حبوبات همچون عدس و نخود و دانه های سویا حاوی مقادیری استروژن گیاهی می باشند و مصرف آن ها می تواند منجر به افزایش تراکم استخوان و نقش پیشگیری کننده و همچنین درمانی برای پوکی استخوان داشته باشد.

 

چه رژیم غذایی برای افرادیکه مبتلا به شکستگی ران هستند توصیه می شود ؟

افرادیکه مبتلا به شکستگی ران هستند ران هستند معمولا مبتلا به سوء تغذیه می باشند و بنابراین رژیم های حاوی پروتئین و کالری به آن ها توصیه می گردد . البته مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی چون منجر به دفع کلسیم از ادرار می گردد توصیه نمی شود.

 

نقش ورزش در پیشپیری و درمان پوکی استخوان

در زنان بعد از سن یائسگی ورزش می تواند در جلوگیری از پوکی استخوان نقش داشته باشد. البته اثرات مفید آن وقتی که ورزش قطع می شود متوقف می گردد. بنابراین ورزش بایستی برای مدت طولانی ادامه یابد.

 

سایر اثرات مفید ورزش :

شامل بهبود عملکرد عصب در عضله ، افزایش تعادل و قدرت عضله و جلوگیری از افتادن می باشد.

 

چه ورزش هایی برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان توصیه می گردد ؟

ورزش هایی همچون رقصیدن ، تنیس ، اسکی ، شنا و انجام فعالیت های فیزیکی در باشگاه های ورزشی و پیاده روی از مهمترین ورزش ها می باشد.

 

در خانم هایی که قادر به راه رفتن و پیاده روی به علت مشکلات زانو ها و غیره می باشند چه ورزش هایی توصیه می گردد ؟

برای این افراد شنا و انجام حرکات آب درمانی و فعالیت های فیزیکی در آب توصیه می گردد چون این ورزش ها خصوصا روی عملکرد عضله اثرات مفید دارند.

 

انجام فعالیت های ورزشی چه مدت توصیه می گردد ؟

انجام فعالیت های ورزشی بایستی مستمر و حداقل ۳ بار در هفته باشد.

 

درمان های دارویی برای درمان پوکی استخوان

استروژن قرص های حاوی استروژن می تواند منجر به جلوگیری از کاهش تراکم استخوان و افزایش مختصر در دانسیته استخوان های مهره ها و ران و کل بدن شوند.

 

اثرات استروژن روی کاهش شکستگی های ناشی از پوکی استخوان

ترکیبات استخوان استروژن می تواند منجر به کاهش ۵۰% در شکستگی های ناشی از پوکی استخوان خصوصا کاهش شکستگی ران و شکستگی مهره ها می شود.

 

عوراض مصرف مکمل های استروژن

افزایش ریسک سکته مغزی ، افزایش ریسک لخته و ریوی و افزایش ریسک سرطان پستان و افزایش ریسک دمانس یا فراموشکاری

بنابراین معمولا ترکیبات استروژن برای پیشگیری از پوکی اسخوان با توجه به عوارض ذکر شده توصیه نمی گردد.

 

نقش تاموکسی فن در پیشگیری و درمان پوکی استخوان

تاموکسی فن که در درمان سرطان پستان مورد استفاده قرار می گیرد می تواند منجر به کاهش ریسک شکستگی مهره ها ، ران و انتهای ساعد شود.

عوارض تاموکسی فنتاموکسی فن می تواند منجر به افزایش ریسک سرطان رحم و افزایش ریسک لخته و ریوی و آب مروارید در چشم و افزایش ریسک سکته مغزی شود بنابراین از این دارو در پیشگیری و درمان پوکی استخوان استفاده نمی شود.

 

استئوفوس :

یکی از مهمترین و شایعترین داروهای مورد استفاده برای درمان و پیشگیری پوکی استخوان می باشد این قرص معمولا هفتگی ۱ بار استفاده می شود.

استئوفوس یا آلندورنات علاوه بر پیشگیری و درمان پوکی استخوان ریسک شکستگی مهره ای و ران را نیز به میزان زیادی کاهش می دهد.

 

نحوه مصرف قرص استئوفوس یا آلندورنات

این قرص بایستی با یک لیوان پر از آب قبل از صبحانه مصرف شود زیرا این دارو می تواند عوارض گوارشی از جمله تحریک مری ایجاد کند. بیمار ۳۰ دقیقه بعد از مصرف این قرص نباید دراز بکشد.

فرم های تزریقی این خانواده دارویی هم موجود می باشد.

 

کلسی توسین

این دارو جهت درمان و نه پیشگیری از پوکی استخوان مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو دو فرم اسپری داخل بینی و فرم تزریق این دارو میتواند اثرات ضد درد استخوانی هم داشته باشد.

 

پرولیا یا Denosumob

داروی بسیار جدید برای درمان پوکی استخوان که به فرم تزریق زیر پوستی هر ۶ ماه مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو علاوه بر افزایش تراکم استخوان باعث کاهش ریسک شکستگی در مهره ها و ران و دست می شود.

 

پاراتورمون هورمون یا سیناپار :

فرم تزریقی زیر پوستی روزانه دارد و می تواند منجر به کاهش شکستگی مهره ای و غیر مهره ای شود . حداکثر طول درمان ۲ سال می باشد.

 

پوکی استخوان ناشی از کورتن

پوکی استخوان یکی از عوارض شناخته شده مصرف کورتن می باشد که البته بستگی به دز کورتن و مدت مصرف آن دارد.

بعضی از بیماری ها همچون بیماری های مزمن ریوی و روماتوئید آرتریت و بیماری های التهابی روده و پیوند اعضا مجبور به استفاده از کورتن می باشیم. در هر فردی که بیشتر از ۳ ماه مصرف کورتن داشته باشد حتما بایستی سنجش تراکم استخوان صورت پذیرد.

 

روش های پیشگیری از پوکی استخوان ناشی از مصرف کورتن

  1. استفاده از دوزهای کمتر کورتن اگر ممکن بود.
  2. قطع سیگار
  3. قطع مصرف الکل
  4. انجام ورزش های منظم
  5. همه بیماران بایستی به مقادیر کافی کلسیم و ویتامین D دوم از رژیم غذایی و هم مکمل های دارویی دریافت نمایند.

 

درمان پوکی استخوان ناشی از مصرف کورتن

استفاده از داروهای مثل استئوفوس یا آلندورنات که هفتگی ۱ قرص با آب فراوان و نیم ساعت قبل از صبحانه مصرف می شود و تزریق آمپول های سیناپار زیر جلدی روزانه هم می تواند باعث افزایش تراکم استخوان و کاهش ریسک شکستگی شود.